Elif Şafak "Mahrem"

“Mahrem” Elif Şafakın 2000-ci ildə yayımlanan üçüncü kitabıdır.

Bu romanda E. Şafakın üslubü artıq özünü peşəkər şəkildə büruzə verir. Necə deyərlər üslüb artıq oturub.
Hətta,  digər kitablarından daha çox hiss olunur o sürükləyici, tilsimli təhkiyə.

Elif Şafak bu romanda o qədər sujet şaxələnməsi edib ki, oxucu ilk olaraq “nə əlaqəsi var?” deyə, əlaqələndirmədə çətinlik çəkə bilər.  Amma yazıçı əsərin sonunda o şaxələnmələri ustalıqla bir araya toplayıb birləşdirir. Bütün nüanslar bir-birini daha da aydınlaşdırmaqdan ötrü mövcud olmuş görünür.
Romandakı hər qəhrəmanın taleyinə geniş isıq salınib

Cəmiyyətin gördüyü, görmək istəmədiyi, öz qanun çərçivəsinə sığmayan şeylərə necə münasiəbət bəsləməsi, onları xəfifdən baykot etməsi, nəticədə insanlarda məcburən yaranan məhrəm dünyalardan bəhs olunur romanda.

Hər bir insanın öz məhrəm dünyası var...

Həm də bu qaydaları pozan insanların seçimi yoxdur. Onlar istəyərək, bilərək saçlarını o rəngə boyamır, və yaxud yarı insan-yarı heyvan olmağı istəyərək seçmirlər. Yaradılışlarından elədirlər. Ən adisi – çəkisi çox olan insanın gündəlik həyatda, sırf cəmiyyətin münasibətinin yaratdığı probləmlər üzündən həyatının nə qədər çətinləşdiyi əks olunur.

Cəmiyyət qəlibə salmağı sevir, tələb edir. Kimsə bu qəlibdən kənara çıxırsa həyatı cəhənnəmə dönəcək.

Insanlarin görünən, təcrid olunan tərəflərindən əlavə, onların görünməyən dünyasına boylanmaq, hər qəhrəmanın bu dünyasında dolu-dolu yaşadığı, kənara isə sükunətlə əks olduğu ifadə olunub.

Məncə romanin ən pik düyün nöqtəsi şişman qadının uşaq vaxtına səyahəti, hadisələrin başlanğıc nğqtəsinin açıqlaması, məruz qaldığı təcavüz sonrası o səhnəyə şahid olan pişiyi öldürməsi və aldığı psixoloji zərbə sonrasından dayanmadan yeyib, yediklərini qusması hissəsi idi.

Məhz ondan sonra oxucuya məlum olur qadının bu qədər ürkək olma səbəbi.

Uzaq Sibirdən tutmuş Fransaya, Türkiyənin ucqar əyalətlərinə, min il əvvəldən bu günümüzə qədər gedib çıxan bir səyahətdir bu kitab.

Içində bir də lüğət var. Əsərin digər bir qəhrəmanı, liliput Be-ce tərəfdən həyatının amalına çevrilən, tərtib etdiyi “nazar sözlüğü” adlı lüğət. Kitabı qiymətli edən həmin lüğətdən yerində  və dolğun məlumatların verilməsidir.  

Kənar baxışın, nəzərin insan həyatına təsiri, onu necə formalaşdırmağı əsərin əsas qayəsidir. Digər tərəfdən qəhrəmanlarımız daxillərində yaşatdıqları, büruzə verməyə cəsarət göstərmədikləri kimliklərini təğyiri libas olarkən xaricə vurmaları, olmaq istədikləri kimi olduqları, bu zaman özlərinin daha rahat və səmimi şəkildə hiss etdikləri diqqətə çatdırılır. Büründüyümüz kimliyimiz əslində portağal qabığı kimi bizim xaricimizi əks etdirir. Soyulmadan daxilini bilmək olmur…

Insan beyni arzulamadığı, onu incidən xatirələri birdəfəlik silməyə çalışır hafizəsindən

Bu mümkündür, əgər o hadisəni sizdən başqa görən olmayıbsa… aldığınız zərbəni unutmağınız üçün şahidininzin olmamağı şərtdir…

Romandan bəzi parçaları aşağıdan oxuya bilərsiniz…

Erkekler en çok birbirlerinin hırsızıydı; fırsat
çıkmayagörsün, tereddütsüz çalarlardı birbirlerinin mutluluklarını.

Daha kaç erkek tanımalıydı ki, erkekleri yeterince tanımış
olmak için? Kaç kitap okuyunca âlim, kaç diyar görünce gezgin, kaç
tekrarla yıpranınca müzmin olurdu insan? Kaç olunca çok, kaçta kalınca
azdı rakamlar?

Erkek kısmı, ne zaman iğreti hayallerden kurtulmak
istese, uykunun nizamına sığınırdı.

"Bazen... böyle birdenbire yaralanıveririz. Ama her yara iyileşir., 

Eninde sonunda kabuk bağlar, üstünü kapatır. Gözlerden saklanır.v Çünkü
hiçbir yara görülmek istemez.
Yeter ki bu yara gözbebeklerinde çıkmasın. Çünkü eğer gözbe-beklerin
yaralanırsa, bir daha asla aynı gözle bakamazsın dünyâya. Baktığın her
şeyin kötü yanını görmeye başlarsın. Saklı kalmış pislikler bile kaçmaz
gözlerinden. Öteki insanlar da hissederler artık aynı şeyleri
görmediğini ve artık onlan sevmediğini. Rahatsız olurlar. Onlar da bir
daha aynı gözle bakamaz sana. Bu yüzden kimse seni yakınında görmek
istemez. Resim aynı resimdir aslında, değişen senin gözlerindir. Eğer
sen çıkarsan resimden, her şey eskisi gibi kalır, herkes rahat eder.
Şahsen bence en iyisi, gitmektir böyle durumlarda. Üstüne üstüne
gitmek. İnadına!"