Arif Abdullazadə. "Duyum"

Çox təəssüf ki, oxuduğum kitablar barəsində gec yazmağa başladım Yəni bu prosses 5-6 il əvvəldən başlasaydı indi unutduğum o gözəl əsərlərin çoxu ilə sizi tanış edərdim.  

Azərbaycan ədəbiyyatında nadir hallarda hansısa əsəri bəyənirəm. Bir də mənim təkrar-təkrar vərəqlədiyim kitablar var, hansı ki, o beş kitab haqqında ayrıca post yazmağı düşünürəm.

Təkrar oxuduğum o beş kitabdan biri bizim öz yazıçımıza aiddir.

Arif Abdullazadənin 1986-cı ildə “Gənclik” nəşriyyatında çapdan çıxan “Duyum” adlı kitabına müəllifin iki romanı daxildir:

1.    “Duyum”

2.    “İşıq zolağı”

Çox təəssüf ki, bu kitab haqqında demək olar ki, heç bir məlumat yoxdur internetdə. Halbuki, mənim fikrimcə, həm janrına, həm üslubuna, həm də mövzusuna görə ön sıralarda gələ biləcək kitabdır. Kitabdakı romanların ikisi də özünəməxsus yazı tərzi ilə seçilir. Amma mənim diqqətimi daha çox “Duyum” çəkdi. 

Tək yaşayan bir adamın həyatından bir neçə günün əks etdirən əsərdə bir də fantastik çalarlar var, hansı ki, əsərin soyuqluğuna (Əsər çox soyuq təsir bağışlayır. Sanki dünyanın ən soyuqqanlı adamının söhbətinə qulaq asırsınız. Və bu soyuqluq əsərə əsrarəngiz ruh verir. ) hərarət qatır.

Hər nə qədər inandırıcı olmasa da, başqa planetdən gələn səs sujetə əlavə maraq və axıcılıq qatır.

Bu tək yaşayan, orta yaşlı, boşanmış kişi öz xarakterinə görə hər gün rastlaşdığımız insanlardan seçilir. Əsər boyu yazıçı sıx-sıx onun daxili aləmini oxucu üçün məhz hadisələrə yanaşma tərzindən istifadə edərək açır.

Əsərlə tanışlıqann sonra Arif Abdullazadə haqqında bir az araşdırma etdim. Şair, nasir, tərcüməçi, bir müddət Türkiyədə fəaliyyət göstərmişdir. 2002-ci ildə vəfat edib. Eyni soyadı daşımağımız bəlkə də yazıçını bir addım da mənə doğmalaşdırmışdı.

(amma bu inandırıcı olmadı çünki Ç. Abdullayev yaradıcılığına bu qədər antipatia hardandır?)

Onu da qeyd edim ki, əsər boyu mən baş qəhrəmanın adını öyrənə bilmədim. Çünki o qədər qeyri-adi bir təhkiyə forması seçib ki, yazıçı, standart roman təhkiyə üsulunu alt-üst edib. Əsərin qəhrəmanı 70-80 –cı illər azərbaycanlılar arasında mövcud olan daxili tənhalıq sindromundan əziyyət çəkir. Lakin yazıçı bizi onun yeknəsək sualları ilə yormur, oxucu qəhrəmanın daxili qaranlığında itib-batmır. Əksinə tənhalığın içindən saf, riyasız bir dünya ilə tanış olur.

Müxtəsər, oxucular, gözəl bir əsər oxumaq istəyirsinizsə və bu əsərlərin məhz özümüzdən olan biri tərəfindən yazıldığı zövqünü də yaşamaq istəyirsinizsə o zaman Arif Abdullazadə yaradıcılığı ilə, xüsusilə də “Duyum” romanı ilə tanış olmağınızı tövsiyə edirəm.